تصمیم گرفتن همیشه به معنای انتخاب بین خوب و بد نیست. گاهی باید بین چند گزینهی خوب یا چند راه سخت یکی را انتخاب کنیم. همین نقطه است که ذهن خیلیها گیر میکند و تصمیمگیری به تعویق میافتد. این نوع از اهمالکاری کمتر دربارهاش حرف زده میشود، اما اثرش به اندازهی تعویق در درس یا کار میتواند مخرب باشد.
چرا تصمیمگیری سخت میشود؟
یکی از دلایل اصلی اهمالکاری در تصمیمگیری، ترس از اشتباه است. فرد تصور میکند اگر انتخابش غلط باشد، دیگر راه برگشتی ندارد. بنابراین ترجیح میدهد «هیچ انتخابی» نکند. اما واقعیت این است که همین بیتصمیمی هم یک انتخاب است؛ انتخابی که اغلب پرهزینهتر از اشتباه اولیه تمام میشود.
عامل دیگر، فکر کردن زیاد یا همان overthinking است. وقتی مغز بیش از حد درگیر جزئیات میشود، هیچوقت به نتیجهی نهایی نمیرسد. این وسواس فکری، زمان و انرژی را میبلعد و فرد همچنان در نقطهی اول باقی میماند.
نمونههای واقعی از اهمالکاری در تصمیمگیری
-
انتخاب شغلی: فردی که بین دو پیشنهاد کاری مردد است، آنقدر فکر میکند و تعلل دارد که هر دو فرصت را از دست میدهد.
-
خرید وسایل ضروری: کسی که ساعتها مدلها و قیمتهای مختلف لپتاپ را بررسی میکند، در نهایت هیچکدام را نمیخرد و چند ماه بعد با افزایش قیمت، پشیمان میشود.
-
تصمیمهای شخصی: بعضی افراد در روابط شخصی یا عاطفی آنقدر تعلل میکنند که فرصت گفتن احساسات یا حل مشکل از بین میرود.
این مثالها نشان میدهد تعویق در تصمیمگیری همیشه پنهانی اتفاق میافتد، اما پیامدهای آشکار و سنگینی بهدنبال دارد.
اثرات اهمالکاری در تصمیمگیری
۱. فرصتهای از دست رفته: دنیا منتظر نمیماند تا ما به جمعبندی برسیم. خیلی وقتها، بازار، روابط یا شرایط تغییر میکنند و فرصت از بین میرود.
۲. افزایش اضطراب: هر چه تصمیم دیرتر گرفته شود، فشار روانی بیشتر میشود. ذهن مدام بین گزینهها در رفتوآمد است و آرامش فرد بههم میریزد.
3. کاهش اعتمادبهنفس: وقتی بارها تصمیمی را به تعویق میاندازیم، کمکم به توانایی خود در انتخاب شک میکنیم و این چرخهی بیاعتمادی ادامه پیدا میکند.
چطور از این تله بیرون بیاییم؟
-
زمان محدود تعیین کن: به خودت مهلت مشخص بده. مثلاً بگو «تا پایان امروز باید انتخابم را نهایی کنم.» این محدودیت ذهن را مجبور میکند تمرکز کند.
-
گزینهها را سادهسازی کن: بهجای بررسی بیپایان جزئیات، معیارهای اصلی را مشخص کن و فقط بر اساس همانها انتخاب کن.
-
اشتباه را بخشی از مسیر بدان: هیچ تصمیمی صد درصد درست یا غلط نیست. حتی اگر انتخاب اشتباه باشد، تجربهای ارزشمند بهدست میآید که در آینده کمک میکند.
-
تصمیمهای کوچک بگیر: تمرین تصمیمگیری در مسائل کوچک روزمره، اعتمادبهنفس را برای انتخابهای بزرگتر بالا میبرد.
اهمالکاری فقط به تعویق کارها محدود نمیشود؛ گاهی در لحظههایی ظاهر میشود که باید انتخاب کنیم. این نوع اهمالکاری بهظاهر بیخطر است، اما میتواند مسیر زندگی را تغییر دهد. یاد گرفتن مهارت تصمیمگیری سریع و آگاهانه، یعنی خلاص شدن از چرخهی بیپایانی که ذهن مدام در آن گیر میکند.
- ۰ ۰
- ۰ نظر